Białe słońce pustyni

To film kultowy w byłym ZSRR. W dodatku - był obowiązkowo oglądany przez kosmonautów niemal bezpośrednio przed startem. Obejrzałem - i nie rozumiem dlaczego osiągnął taki status. Ale być może jest to tak jak z naszym "Rejsem", raczej niezrozumiałym dla innych nacji.

O tym, że "Białe słońce pustyni" jest obowiązkową filmową pozycją serwowaną kosmonautom przed startem, dowiedziałem się z dopiero co przeczytanej książki Mirosława Hermaszewskiego "Ciężar nieważkości. Opowieść pilota-kosmonauty", w której pisał: "Zapraszają nas na film "Białe słońce pustyni", który tradycyjnie już prezentowany od lat, ma załogę wprawić w dobry nastrój. Wszyscy się śmieją. Ja też, chociaż tak naprawdę nie jestem w stanie śledzić zawiłości obyczajów ludzi Południa, bo film oglądamy z przerwami, gdyż tuż po śniadaniu zaaplikowano nam lewatywę". Mówił o tym też w jednym z wywiadów prasowych: "Przed startem musiałem obejrzeć film "Białe słońce pustyni" o rewolucji w azjatyckiej części ZSRR. Dlaczego ten - nigdy się nie dowiedziałem. Wszyscy radzieccy kosmonauci przed startem go oglądali".

Tak więc gnany ciekawością - obejrzałem go wczoraj wieczorem. Jest to radziecki film z 1970 roku w reżyserii Władimira Motyla. Treść: Fiodor Suchow, sierżant czerwonej armii, po latach wojaczki wraca do domu. Idzie przez pustynię, układając sobie w głowie wyimaginowane listy do, chyba, żony. Po drodze niechcący wplątuje się w historię, w wyniku której musi bezpiecznie odprowadzić porzucone żony z haremu jakiegoś lokalnego watażki. Kobiety są całkowicie podporządkowane arabsko/muzułmańskiej tradycji w której żyły, krasnoarmijec Suchow usiłuje im przekazać garść haseł w stylu "Precz z zabobonami. Kobieta też człowiek", itp., ale nie bardzo mu się to udaje. Pod koniec nieco pozytywnych bohaterów zginie, negatywnych zresztą też, a Suchow pójdzie w dalszą drogę do domu.

Jak napisałem, nie wiem, co w nim było śmiesznego i dlaczego "miał wprawiać załogę /kosmonautów/ w dobry nastrój". Być może wynika to jednak z odrębnego kręgu kulturowego, innej historii i tradycji w jakiej zostałem wychowany. Dla mnie to film taki sobie, a tak po prawdzie - to kompletnie nijaki. Ale skoro oglądali go sowieccy kosmonauci, to może coś w nim jest? Zainteresowanych - zachęcam do obejrzenia i podzielenia się swoją opinią.